Het herkennen van roze, rode en roodbruine boleten

Verschillende soorten oranje tot roze boleten?

Deze paddenstoelenliefhebbers herkenden er zonder twijfel de Oranje populierboleet in. Oranje populierboleten (Leccinum albostipitatum) zijn kleurrijke paddenstoelen die meestal met meerdere exemplaren bij elkaar worden gevonden. Jonge exemplaren van deze soort lijken wel wat op trommelstokjes. Opvallend bij deze paddenstiel is dat ze uitsluitend voorkomen bij Populier en daarnaast een bleke, wittige steel hebben. Ondanks hun opvallende verschijning werden oranjerode tot roze boleten vroeger nogal eens door elkaar gehaald.

Door nader onderzoek naar deze boleten door Den Bakker & Noordeloos (gepubliceerd in Persoonia 18, 2005) werd uiteengezet dat naast de Oranje populierboleet met wittige  steel  ook een roze vorm met donkerder schubjes voorkomt die voor de duidelijkheid Rosse populierboleet (Leccinum aurantiacum) werd genoemd.

Rosse populierboleet en Oranje berkenboleet

De moeilijkheid is dat deze Rosse populierboleet niet alleen bij Populieren voorkomt maar soms ook bij Eik en Berk. De schubjes op de steel zijn dus donkerder dan bij de Oranje populierboleet met de bijna witte stelen, een duidelijk verschil. Hierdoor is er aan de babylonische spraakverwarring een einde gekomen, zou je denken. Maar bestaat er ook nog een Oranje berkenboleet (Leccinum versipelle, Rode Lijst: kwetsbaar). Deze soort houdt zich blijkbaar altijd keurig aan zijn mycrorrhizapartner: de Berk. De soort heeft ook donkere schubjes maar de hoedkleur kan  verschillen van geelbruin, oranje tot bruin. Dat is maar goed ook want de Rosse populierboleet kan ook wel eens bij Berk worden waargenomen.

Er bestaan van de Oranje berkenboleet ook nog twee variëteiten, een geelbruine tot oranjebruine (var.versipelle) en een  zeer zeldzame geheel witte vorm (var.percandidum). Bij twijfel kan er ook nog microscopisch onderzoek worden uitgevoerd, want van de geheel witte Leccinum-soorten bestaan er in Nederland wel meer.

Tekst: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto’s: Piet Brouwer (leadfoto: Oranje populierboleet); Martijn Oud