stinkzwam met bosbesuil

Vlinder op stinkzwam

De Vlinderstichting
28-OKT-2012 - Er waren veel paddenstoelen dit najaar en ook de grote stinkzwam was algemeen. Deze paddenstoel blijkt ook te worden gebruikt door vlinders, die trouwens wel meer apart voedsel blijken te nuttigen.

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Er waren veel paddenstoelen dit najaar en ook de grote stinkzwam was algemeen. Deze paddenstoel blijkt ook te worden gebruikt door vlinders, die trouwens wel meer apart voedsel blijken te nuttigen.

De bosbesuil zuigend aan stinkzwam (foto: Hetty Soetekouw)Je ruikt ze vaak al lang voor je ze ziet. De grote stinkzwam verspreidt een penetrante geur die door de meeste mensen als stank wordt ervaren. Die geur wordt verspreid om vliegen te lokken die zo zorgen voor de verspreiding van de sporen. Hetty Soetekouw ontdekte dat ook sommige nachtvlinders door die geur worden aangetrokken.

Ze maakte bij Soest een prachtige foto van een bosbesuil, die duidelijk met zijn lange roltong aan het zuigen is aan de kop van de zwam, waar die lokstof aanwezig is. Blijkbaar zitten er mineralen in die de vlinder nodig heeft. Veel bekender is dat vlinders door zoetigheid worden aangetrokken en vooral veel gezien worden op bloeiende planten. De nectar daaruit gebruiken ze als brandstof om te kunnen vliegen. Dat geldt ook voor veel nachtvlinders, want die kunnen ook worden gelokt door een zoet mengsel van stroop en alcohol op bomen te smeren.

Infraroodbeelden van de uil op het vet (foto: Beleef de winter)Ook van sommige dagvlinders weten we trouwens dat ze niet alleen op zoetigheid afkomen. De grote weerschijnvlinder is een bekend voorbeeld. De mannetjes worden op allerlei stinkende zaken aangetroffen, zoals bijvoorbeeld paardendrollen en een half vergaan lijk van een konijn. Een manier om deze zeldzame vlinder te lokken is een stuk Limburgse kaas op een bospad te leggen waar hij in de buurt zou moeten zitten. De geur van deze kaas, die zich kan meten met de stinkzwam, is zo aantrekkelijk dat de weerschijnvlinder deze van afstand ruikt en er naar toe komt. Een andere grappige ontdekking over voedsel van vlinders werd vorig jaar gedaan door de infrarood camera van het project ‘beleef de winter’ van Vogelbescherming Nederland. Op de vetbollen die daar hingen om overdag vogels aan te lokken bleken ’s nachts ook wel nachtvlinders af te komen. Het ging hier waarschijnlijk om de wachtervlinder, een soort die de hele winter door actief is als de temperatuur ’s nachts niet al te laag is. Hou dus de komende tijd uw vetbol goed in de gaten, ook als het donker is.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Hetty Soetekouw; Beleef de winter