Opnieuw natuurlijke vijand eikenprocessierups ontdekt

Bericht uitgegeven door Biocontrole Onderzoek en Advies en De Natuurkalender [land] op [publicatiedatum]

Nimfen van de wants Rhabdomiris striatellus blijken eikenprocessierupsen te eten. Dit ontdekte insectendeskundige Silvia Hellingman dit voorjaar in Drenthe. Eerder identificeerde Hellingman de larven van gaasvliegen en het tweestippelig lieveheersbeestje als natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups. Het onderzoek naar natuurlijke vijanden vormt een belangrijke stap in de zoektocht naar een effectieve bestrijding van eikenprocessierupsen. 

Wants Rhabdomiris striatellus
Dit voorjaar ontdekte eikenprocessierupsdeskundige Silvia Hellingman van Biocontrole Onderzoek en Advies, dat de eikenprocessierupspopulatie in de gemeente Westerveld in Drenthe iedere dag kleiner werd. Bovendien vond ze veel uitgezogen rupsen. Reden genoeg voor haar om uit te zoeken wat er aan de hand was. Al snel ontdekte ze dat nimfen van een bepaalde wantsensoort de eikenprocessierupsen opaten. Wantsendeskundige Berend Aukema herkende de nimfen direct als Rhabdomiris striatellus, een soort die veel op eiken voorkomt en van diverse insecten leeft, waaronder luizen, cicaden en rupsen. Nergens in de literatuur vinden we echter dat deze wants ook eikenprocessierupsen eet. We zijn dus weer een natuurlijke vijand rijker. Bovendien eentje die eikenprocessierupsen erg lekker vindt. Toen Hellingman de nimfen ander voedsel aanbood, lieten ze eikenprocessierupsen namelijk niet met rust. Daarnaast blijken de nimfen rupsen van de kleine wintervlinder ook graag te eten.

Gaasvlieglarven
In 2010 ontdekte Hellingman dat gaasvlieglarven jonge eikenprocessierupsen eten. Dit jaar vond ze dat gaasvlieglarven vooral verzot zijn op rupsen die net uit het ei gekomen zijn. Naarmate de rupsen groeien krijgen de larven steeds meer moeite hen op te krijgen. Dan kunnen ze maximaal één rups per dag aan. Als er ook bladluizen aanwezig zijn, blijven de gaasvlieglarven echter ook nog van de eikenprocessierupsen eten.

Tweestippelig lieveheersbeestje
Dit voorjaar ontdekte Hellingman dat larven van tweestippelige lieveheersbeestjes eikenprocessierupsen lekker vinden. In haar zoektocht naar natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups schotelde ze onder andere deze lieveheersbeestjes de rupsen voor. In haar proefopstelling ontdekte ze dat de larven van het tweestippelige lieveheersbeestje inmiddels nieuwe aanvalsstrategieën hebben ontwikkeld. Zowel binnen als buiten gaat de jacht op de rupsen steeds vlotter. 

Conclusie
Bovenstaande voorbeelden laten zien dat natuurlijke vijanden een belangrijke rol kunnen spelen in de bestrijding van de eikenprocessierups. Er is echter op dit gebied nog veel meer te ontdekken; we gaan dus gewoon door!

Tekst: Silvia Hellingman, Biocontrole Onderzoek en Advies; Sara Mulder, De Natuurkalender
Foto's en film: Silvia Hellingman