Natuur herstelt snel op Westerscheldedijken

Bericht uitgegeven door Projectbureau Zeeweringen [land] op [publicatiedatum]

Na de versterking van de Westerscheldedijken in de periode 1997 tot 2002 is de natuur opmerkelijk snel teruggekeerd. Zo blijkt uit onderzoek van Projectbureau Zeeweringen en Bureau Waardenburg. Deze kunstmatige rotskusten bieden de Zeeuwen niet alleen bescherming tegen het water, maar vormen ook een bijzonder leefgebied voor flora en fauna.

De versterking van de Westerscheldedijken was noodzakelijk om te zorgen dat ze een superstorm kunnen trotseren. Het aanbrengen van nieuwe dijkbekleding is echter ingrijpend voor alle aanwezige planten en dieren. Projectbureau Zeeweringen heeft op verschillende manieren rekening gehouden met herstel van natuurwaarden. Bijvoorbeeld door het gebruik van speciale betonzuilen met een ruwe toplaag, waarop wieren makkelijk kunnen hechten. En met succes. De natuur heeft zich verrassend snel kunnen herstellen.

Wieren
In vergelijking met gegevens uit 1990, voor de dijkversterking, blijkt dat de totale oppervlakte wieren is toegenomen, vooral omdat de oppervlakte kreukelberm (een soort plateau van breuksteen aan de voet van de dijk) is uitgebreid. De soortenrijkdom is vergelijkbaar, maar de oppervlakte per levensgemeenschap is op een aantal punten sterk veranderd. Door de toename van Blaaswier en de opkomst van de Japanse oester zijn de door deze soorten gedomineerde gemeenschappen sterk toegenomen.

Planten

De vegetatie op de verharde glooiingen langs de Westerschelde is soortenrijk en herbergt een aanzienlijk aantal bijzondere soorten. De verschillen tussen de dijkvakken zijn groot. Leeftijd en type verharding spelen een rol, maar ook de ligging en oriëntatie van de dijk. De karakteristieke zoutplanten zijn na de dijkversterkingen op dezelfde plaatsen teruggekomen als waar ze voorheen stonden. Blijkbaar zijn factoren als zoutspray en expositie belangrijker dan een groeiplaats tussen natuursteen of betonzuilen. Voorbeelden van zoutplanten zijn Lamsoor, Strandbiet, Zeekool, Zeevenkel en Kustmelde. Andere karakteristieke soorten zijn Dubbelkelk en Muurleeuwenbek. Ook biedt het enigszins kalkrijke pioniermilieu enkele "akkeronkruiden", Akkerereprijs, Blauw walstro, Kleine leeuwenbek en Kleine wolfsmelk, in ieder geval tijdelijk, een kans.

Rapport
De resultaten zijn nu te lezen in het rapport ‘Planten en wiergemeenschappen op de Westerscheldedijken’. Bij voldoende belangstelling komt er een herdruk van de papieren versie. Deze is nu niet meer leverbaar. U kunt uw belangstelling hiervoor kenbaar maken door het sturen van een e-mail naar info@zeeweringen.nl.

Tekst en foto’s: Peter Meininger, Projectbureau Zeeweringen