Vrouwen willen rijtjeshuis, mannen grote tuinen

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging op [publicatiedatum]

Opmerkelijk egelnieuws uit Engeland. Mannen en vrouwen hebben verschillende voorkeuren voor huizen en tuinen. Dit komt omdat vrouwelijke egels risico van predatie en verstoring mijden, terwijl mannen grote lappen tuin gebruiken om nieuwe partners te vinden.

In heel Europa hebben egels zich aangepast aan het leven in stedelijke omgevingen: vooral tuinen blijken een prima habitat voor deze dieren. Ook in Engeland leven er egels in de stad. Stadsegels hebben zich moeten aanpassen aan allerlei specifieke stadsproblemen en -gevaren, zoals veel verkeer, veel mensen, honden, en in Engeland ook dassen die in sommige Engelse steden leven. Om te ontdekken hoe egels in de stad weten te overleven, werden ze door onderzoekers van de Universiteit van Bristol, Engeland, uitgerust met zendertjes.

Verkeer, wandelaars en hun honden en stadsdassen blijken de grootste invloed te hebben op het gedrag van de Engelse stadsegels. Zo waren de dieren na middernacht veel actiever in het zoeken van eten dan daarvoor. Na middernacht zijn er minder mensen en hun honden en is er minder verkeer. Al die drukte weerhoudt egels er blijkbaar van al direct na zonsondergang eten te gaan zoeken, zelfs bij goed weer en een grote aanwezigheid van voedsel.

Egels bleken ook liever achtertuinen te bezoeken dan voortuinen. Ook hier zoeken de onderzoekers de oorzaak in veiligheid: in achtertuinen komen minder mensen, en honden, zodat de dieren daar rustiger naar voedsel kunnen zoeken dan in tuinen aan de weg. "Het leven in de stad is zwaar, en dit is de eerste studie die licht schijnt op deze projecten, en hoe egels zich daaraan aanpassen" zegt onderzoeker Professor Stephen Harris.

Mannen en vrouwen
De studie toonde ook aan dat mannelijke egels andere huizen kiezen dan vrouwelijke. Dit komt waarschijnlijk vooral door stadsdassen. Stadsdassen bezoeken graag grote tuinen omdat daar meer eten te vinden is en ze toegangelijker zijn. Dassen eten egels; vrouwelijke egels bleken de stadsdassen te vermijden door vooral veiliger tuinen van rijtjeshuizen of twee-onder-een-kap op te zoeken. Mannelijke egels doen dat niet . Ze nemen dus risico's om meer jongen te krijgen, en dus hun genen goed te verspreiden.

Onderzoek in Nederland
De onderzoekers geven wel aan dat deze patronen in andere gebieden of andere landen anders kunnen zijn. Veel stedelijke omgevingen, zeker in Nederland, hebben geen dassen, zodat de voornaamste predator niet aanwezig is. De onderzoekers verwachten dat vrouwelijke egels hier de grotere tuinen ook gebruiken. Om precies uit te zoeken hoe het met de Nederlandse egels zit, voeren de Zoogdiervereniging en Wageningen Universiteit een bureaustudie uit naar de relatie tussen de verspreiding van das en egel in Nederland.

Komend weekend, op 18 en 19 september, vindt in Nederland het tweede Nationale Egelweekend plaats: zie www.egelweekend.nl

Tekst: Jasja Dekker, Zoogdiervereniging
Foto's: Nollie Vermeer en Joke Roekamp

Bronnen:
'Male and female hedgehogs prefer different gardens', BBC Earth News
C.V. Dowdinga, S. Harris, S. Poulton & P.J. Baker, 2010. Nocturnal ranging behaviour of urban hedgehogs, Erinaceus europaeus, in relation to risk and reward. Animal Behaviour 80(1): 13-21