Dassenkalender september 2015: De Verbouwing
ZoogdierverenigingBericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging [land] op [publicatiedatum]
De das staat bekend om zijn graaflust. In de afgelopen maanden leek het echter alsof ze een maandenlange ‘bouwvak’ hadden. Maar nu de herfst in aantocht is zie je de graafactiviteiten weer toenemen. Blijkbaar is het tijd voor de jaarlijks terugkerende verbouwing.
Op de camera’s van www.volgdedas.nl was het goed te zien. Ineens dook er, na wekenlange afwezigheid, weer een mannetje op en niet veel later werd gestart met opschoonwerkzaamheden van de burcht. Naast het graven wordt er ook weer vers nestmateriaal aangesleept. Vaak gaat het om grote bollen van pijpestrootje, maar er wordt ook met grover materiaal, zoals kleine takken of zelfs riet, gewerkt.
Uit Engels onderzoek met gemerkte dassen blijkt dat vooral de oudere, zich voortplantende dassen binnen een familiegroep het onderhoud aan de burcht uitvoeren. Het idee is dat een familie zich ter voorbereiding op de winter verzamelt op de hoofdburcht en daar de winter doorbrengt. Ook is er de suggestie dat de man zich vooral met de uitbreiding van de burcht bezighoudt. Het idee daarbij is dat mannen op een grotere burcht meerdere voortplantende vrouwtjes aan zich kunnen binden. En ook dat fenomeen hebben we het afgelopen jaar kunnen zien op de webcamburcht waar zich twee vrouwen met jongen ophielden.
Maar uit bovenstaande blijkt ook dat nog lang niet alles duidelijk is. Stukje bij beetje wordt het leven van dassen en de rol die burchten daarin spelen ontrafeld. Het feit dat een dassenfamilie er meerdere burchten op nahoudt, is bijvoorbeeld al wel vele malen beschreven. En soms is dat maar goed ook, want al die ‘extra’ ondergrondse woningen bieden weer nest- en schuilgelegenheid voor andere diersoorten.
Sinds cameravallen worden ingezet bij de monitoring van de dassenburchten, wordt steeds duidelijker dat het op een dassenburcht, zoals gezegd, een komen en gaan is van andere dieren. Bunzing, boommarter, bosmuis, rosse woelmuis, konijn, wasbeerhond en in iets wildere oorden wilde kat en wolf maken gebruik van al dan niet verlaten dassenburchten. Maar ook diverse vogelsoorten zoeken er naar nestmateriaal of achtergebleven voedselresten.
Een van de meest terugkerende gasten op dassenburchten is de vos. In Drenthe is op meerdere plekken gezien dat een solitaire das of een dassenpaar zonder jongen, zich vrij gemakkelijk van een kleinere burcht laat verdrijven door een vossenpaar met jongen. Nadat de vossen niet meer gebonden zijn aan de burcht, keren de dassen terug en beginnen meteen aan een grote opknapbeurt. Heeft een dassenpaar zelf jongen op een groter burchtcomplex, dan worden inwonende vossen in een afgelegen pijp van de burcht wel gedoogd, maar delen de dassen duidelijk de lakens uit.
Das sleept met nestmateriaal (film: Aaldrik Pot)
Jaar van de das
De Zoogdiervereniging en Das&Boom hebben 2015 uitgeroepen tot Jaar van de Das. Kijk voor meer informatie op www.jaarvandedas.nl.
Via www.volgdedas.nl is het wel en wee van een dassenfamilie te volgen op een Drentse dassenburcht. Op de burcht zijn in totaal vijf jongen te zien. Het lijkt alsof het om twee verschillende nesten gaat. De dassen zijn ook overdag regelmatig buiten de burcht te zien.
Tekst, foto's en film: Aaldrik Pot, Zoogdiervereniging & Staatsbosbeheer