Bloedzuigend Vrouwtje Huissteekmug Culex pipiens Copyright Hans Smid Bugs in the Picture

Overlast in de zomer ook door tweelingzusje huissteekmug

De Natuurkalender
19-DEC-2014 - Net als vorige winter bleek afgelopen zomer voornamelijk het tweelingzusje van de huissteekmug, de molestus variant, verantwoordelijk voor overlast. Afgelopen zomer werd weer massaal gehoor gegeven aan de oproep om muggen op te sturen naar Wageningen University. Het doel van het onderzoek afgelopen zomer was om te bepalen of deze molestus variant ook gedurende de zomer voor overlast binnenshuis zorgt. Eerder was al duidelijk geworden dat molestus vorige winter verantwoordelijk was voor de muggenoverlast. Daarnaast werd bepaald of er tijdens de zomer meer of minder overlast werd ervaren ten opzichte van normaal. Vandaag worden de resultaten van dit onderzoek gepresenteerd op de Nederlandse Entomologendag.

Bericht uitgegeven door Wageningen University [land] op [publicatiedatum]

Net als vorige winter bleek afgelopen zomer voornamelijk het tweelingzusje van de huissteekmug, de molestus variant, verantwoordelijk voor overlast. Afgelopen zomer werd weer massaal gehoor gegeven aan de oproep om muggen op te sturen naar Wageningen University. Het doel van het onderzoek afgelopen zomer was om te bepalen of deze molestus variant ook gedurende de zomer voor overlast binnenshuis zorgt. Eerder was al duidelijk geworden dat molestus vorige winter verantwoordelijk was voor de muggenoverlast. Daarnaast werd bepaald of er tijdens de zomer meer of minder overlast werd ervaren ten opzichte van normaal. Vandaag worden de resultaten van dit onderzoek gepresenteerd op de Nederlandse Entomologendag.

Huissteekmug (foto: Hans Smid)Tussen 28 augustus en 11 september werden in totaal 855 waarnemingen ingevuld op www.muggenradar.nl en werden 581 insecten opgestuurd. Van dit aantal insecten bleken er 474 (82%) daadwerkelijk een, veelal platgeslagen, steekmug te zijn. Ondanks dat er meer muggensoorten actief zijn dan in de winter, bleek het tweelingzusje van de huissteekmug, de molestus variant, ook gedurende de zomer hoofdverantwoordelijk voor de overlast binnenshuis. Molestus was verantwoordelijk voor 70% van de overlast veroorzaakt door de huissteekmuggen. De huissteekmug kent twee varianten die er precies hetzelfde uitzien, maar die verschillen in gedrag. DNA-analysetechnieken bieden een uitkomst om onderscheid te maken tussen de twee varianten. Voorheen werd aangenomen dat de molestus variant voornamelijk voorkomt op ondergrondse plekken, zoals de metro in Amsterdam. Nu blijkt echter dat molestus zowel gedurende de winter als de zomer bovengronds voorkomt in huizen en daar voor overlast zorgt.

Het onderzoek richtte zich ook op de mate van overlast die afgelopen zomer door de deelnemers ervaren werd in vergelijking met voorgaande jaren. In totaal gaf 17% van de deelnemers aan dat ze veel meer muggenoverlast hadden dan normaal, terwijl 8% aangaf dat ze veel minder last hadden dan normaal. Het aantal mensen dat meer last had (20%) was vergelijkbaar met het aantal dat minder last (22%) had. 27% van de deelnemers vond de muggenoverlast vergelijkbaar met andere jaren en 6% kon het niet beoordelen. Na analyse van alle waarnemingen bleek dat er in vrijwel alle provincies zowel meer als minder overlast ervaren werd (zie onderstaande figuur). Hieruit kan geconcludeerd worden dat de mate van muggenoverlast vooral lokaal verschillend ervaren wordt.

Mate van overlast door muggen ervaren door deelnemers, ten opzichte van voorgaande jaren. Grootte van de cirkels geeft het relatieve aantal waarnemingen weer (bron: Muggenradar.nl)

Door 67% van de deelnemers werd muggenoverlast in de slaapkamer ervaren. De woonkamer volgde met 37% en op de derde plaats stond de keuken (15%). Van de mensen die muggenoverlast rapporteerde gaf 75% aan dat zij of hun huisgenoten gebeten zijn. 47% had (ook) last van gezoem.

Of de natte, zachte winter voor meer of minder muggen en overlast heeft gezorgd kan nu nog niet geconcludeerd worden. Hiervoor moeten gegevens verzameld worden van meerdere jaren. Daarom zal er in februari een nieuwe oproep volgen om muggen op te sturen naar Muggenradar. 

Tekst: Chantal Vogels, Sander Koenraadt, Laboratorium voor Entomologie en Arnold van Vliet, Leerstoelgroep Milieusysteemanalyse, Wageningen University