Kans op hoge pollenaantallen in voorjaar 2015

Bericht uitgegeven door het LUMC en Universiteit Utrecht [land] op [publicatiedatum]

Het warme weer van het afgelopen voorjaar kan leiden tot hogere concentraties boompollen in de lente van 2015, en kan dus volgend jaar voor extra klachten zorgen bij hooikoortspatiënten. Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en het Leids Universitair Medisch Centrum. De resultaten werden deze week gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE.

Warm voorjaar, meer pollen
Palaeo-ecoloog Timme Donders (Universiteit Utrecht), bioloog Letty de Weger (Leids Universitair Medisch Centrum) en hun collega’s concludeerden dat de concentratie pollen in de lucht een stuk hoger uitvalt wanneer het voorgaande jaar een warme lente en een vroege zomer kende. Ze gebruikten hiervoor een uniek Leids archief van 43 jaar dagelijkse pollentellingen. 2014 had een uitzonderlijk warm voorjaar, en Donders en De Weger verwachten dus hoge concentraties boompollen in het voorjaar van 2015. “De invloed van de voorjaarstemperaturen is zo sterk dat het tot ruim de helft van de jaarlijkse variatie in pollen in de lucht kan verklaren”, vertelt Donders. “Het is dus een belangrijke eerste stap voor het maken van seizoensverwachtingen voor pollenallergie.”

Heel Nederland
Sinds 1969 meten onderzoekers van het LUMC dagelijks de hoeveelheid en het soort pollen in de lucht; sinds 1975 gebeurt dit ook bij het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond. Jaarlijkse variaties van de hoeveelheid pollen van beide meetstations blijken erg vergelijkbaar. Hieruit concludeerden de onderzoekers dat het temperatuureffect op het aantal pollen binnen een groot deel van Nederland vergelijkbaar is, en waarschijnlijk belangrijk is voor een groot deel van Noordwest-Europa.

Klimaatonderzoek
“Het onderzoek heeft nog hele andere, minder voor de hand liggende, toepassingen”, vertelt Donders. Met zijn Utrechtse collega’s isoleerde hij ook fossiele pollen uit oude bodemlagen in meertjes en venen, waarmee hij variaties in het klimaat uit het verleden kon reconstrueren. Klimaatonderzoekers vragen steeds nauwkeurigere data van dit type om de nieuwste generatie klimaatmodellen te kunnen ijken. De nieuwe data geven inzicht in de precieze relatie tussen klimaat en pollensamenstelling, en levert dus betere reconstructies op.

Tekst: Timme Donders, Universiteit Utrecht, en Letty de Weger, Leids Universitair Medisch Centrum
Foto: Letty de Weger