Grazers trekken terug naar zomerse graasgronden

FREE Nature
2-MEI-2013 - Bij natuurlijke begrazing wordt uitgegaan van jaarrond begrazing, dit omdat de dieren zowel ’s zomers als ’s winters een unieke rol in het landschap vervullen. Op een aantal plekken is dit echter niet mogelijk, het eiland van Brienenoord is zo’n plek. ’s Winters staat hier te weinig voedsel waardoor de dieren van nature weg zouden trekken. Omdat dat niet meer kan, helpt de beheerder een handje en simuleert hiermee de natuurlijke trek van grote grazers. Nu, begin mei, zijn de dieren weer in het gebied teruggekeerd.

Bericht uitgegeven door FREE Nature [land] op [publicatiedatum]

Bij natuurlijke begrazing wordt uitgegaan van jaarrond begrazing, dit omdat de dieren zowel ’s zomers als ’s winters een unieke rol in het landschap vervullen. Op een aantal plekken is dit echter niet mogelijk, het eiland van Brienenoord is zo’n plek. ’s Winters staat hier te weinig voedsel waardoor de dieren van nature weg zouden trekken. Omdat dat niet meer kan, helpt de beheerder een handje en simuleert hiermee de natuurlijke trek van grote grazers. Nu, begin mei, zijn de dieren weer in het gebied teruggekeerd.

Het eiland van Brienenoord ligt midden in Rotterdam onder de van Brienenoordburg, een beetje verscholen achter een bedrijventerrein. Ooit was dit een zandplaat in de rivier, later is het eiland opgehoogd en is er bos aangeplant. Al meer dan tien jaar graast hier zomers een groep Schotse Hooglanders. Echter aan het eind van het najaar raakt het voedsel op en begin december verhuizen de dieren tijdelijk naar elders.

Schotse Hooglanders na hun terugkeer op het eiland van Brienenoord (foto: Roeland Vermeulen)

Het bos op het eiland bevat een groot aandeel fruitboomsoorten als pruim en kers, maar ook boomsoorten als esdoorn, meidoorn en machtig grote populieren. De ondergroei is beperkt en bestaat voor een groot deel uit brandnetel en lokale bosverjonging. Op de opener delen van het eiland rukt de braam op en staan er tal van kruiden tussen het gras. Het aandeel open terrein is echter beperkt. Om meer structuur in zowel de bosverjonging als op de open vlaktes te krijgen, graast hier jaarlijks een groepje grote grazers.

Trek
In tal van gebieden zien we natuurlijke trek. Op kleine schaal tussen voedselrijkere graasgronden waar dieren zich 's zomers veel ophouden naar iets ruigere plekken iets verderop waar de dieren zich ’s winters bevinden. Ook op plekken die ’s winters onder water komen te staan trekken dieren weg. Elders vindt trek op grotere schaal plaats, soms over tientallen kilometers of zoals bijvoorbeeld nog in Afrika over honderden kilometers. In Nederland is dat niet meer mogelijk, dus helpt de beheerder een handje. De grazers verplaatsen ondertussen zaden in hun vacht en nutriënten via hun mest en dragen zo bij aan een nog gevarieerdere natuur.

Het eiland van Brienenoord wordt beheerd door het Zuid-Hollands Landschap. FREE Nature verzorgt de begrazing.

Tekst en foto: Roeland Vermeulen, FREE Nature